Như bạn đã biết, bệnh lý mạch vành (BLMV) chính là một trong những “kẻ thù thầm lặng” hàng đầu cướp đi sinh mạng của rất nhiều người trên thế giới. Điều đáng lo ngại là nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
- Nhồi máu cơ tim
Một trong những tiến triển nặng nề của bệnh lý mạch vành là chuyển thành nhồi máu cơ tim. Khi động mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn do mảng bám cholesterol, việc cung cấp máu cho cơ tim sẽ bị giảm sút. Nếu tình trạng này tăng lên đột ngột, kéo dài, sẽ khiến mô cơ tim bắt đầu chết do thiếu oxy, dẫn đến nhồi máu cơ tim. Tình trạng thiếu máu cơ tim nghiêm trọng này có thể gây ra đau ngực dữ dội, khó thở và có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Tôi muốn kể bạn nghe về một câu chuyện đáng tiếc của một Việt kiều 67 tuổi, vừa trở về nước thăm quê. Ông bắt đầu cảm thấy đau thắt ngực suốt vài ngày, nhưng vì chưa quen với hệ thống y tế trong nước, ông đành chờ đợi người quen thu xếp để đi khám. Đáng buồn thay, khi ông đến bệnh viện, đã là ngày thứ hai kể từ khi cơn đau đầu tiên xuất hiện. Lúc này, trái tim ông đã bị tổn thương nghiêm trọng. Dù các bác sĩ đã nỗ lực hết mình, làm tất cả những gì có thể với hi vọng mong manh, nhưng đã quá muộn. Sau 24 giờ, vùng tim thiếu máu của ông đã hoại tử lan rộng. Đến ngày thứ năm, trái tim ông đã nhũn ra hoàn toàn, không còn khả năng cứu chữa. Thật không may, ông đã mãi mãi ra đi, để lại nỗi tiếc thương cho gia đình và những người thân yêu.
Câu chuyện của ông là một lời nhắc nhở đầy xót xa về tầm quan trọng của việc lắng nghe cơ thể và hành động kịp thời. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nào như đau thắt ngực, khó thở hay mệt mỏi bất thường, đừng chần chừ. Hãy đến bệnh viện ngay lập tức. Trong cuộc chiến với bệnh tim mạch, thời gian chính là yếu tố quyết định sự sống.
- Suy tim
Suy tim xảy ra khi trái tim không còn đủ sức bơm máu để nuôi cơ thể. Khi các mạch máu nuôi tim bị hẹp nghẽn, tim yếu dần, dịch ứ lại trong phổi và các bộ phận khác, gây ra khó thở, sưng phù, mệt mỏi, giảm khả năng vận động. Tình trạng tim co bóp yếu có thể tình cờ phát hiện qua khám sức khỏe khi trái tim còn bù trừ “cầm cự” nỗi hoặc là tình trạng khó thở nhiều khiến người bệnh phải nhập viện và được bác sĩ chẩn đoán ra lần đầu dù trước đây chưa từng ghi nhận qua thăm khám sức khỏe.
Tôi nhớ có lần, giữa đêm khuya, một người đàn ông 45 tuổi được đưa vào cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Anh đã có triệu chứng đau ngực từ hơn ba ngày trước, nhưng vì chủ quan, anh chậm trễ trong việc đến bệnh viện. Khi được đưa đến, tình trạng của anh đã trở nên nghiêm trọng: suy tim, viêm màng ngoài tim, sốc tim, thậm chí hệ thống dẫn điện của tim cũng đã hoại tử hoàn toàn.
Đáng tiếc, vì đến viện quá muộn, chúng tôi không còn nhiều lựa chọn. Ê-kíp chúng tôi buộc phải cấy máy tạo nhịp vào người anh ấy để duy trì sự sống. Sau gần hai tháng chiến đấu trong phòng hồi sức, anh được xuất viện, nhưng phải mang theo những di chứng nặng nề suốt đời. Cứ trái nắng trở trời là anh lại khó thở, mệt mỏi do phải sống chung với tình trạng suy tim mạn tính. - Rối loạn nhịp tim
Bệnh lý mạch vành có thể gây ra rối loạn nhịp tim, bao gồm nhịp nhanh hoặc nhịp chậm bất thường. Khi mạch vành hẹp nặng, vùng nút xoang – “trạm phát điện chính” của tim – thiếu máu nuôi sẽ hoạt động chập chờn. Có khi nhịp tim chậm bất thường, có khi loạn nhịp nguy hiểm như rung thất, nhịp nhanh thất. Nặng hơn, khi trạm phát điện chính ngưng hoạt động, cơ thể phải dùng đến “máy phát dự phòng” yếu hơn, khiến nhịp tim không đều.
Tôi từng gặp ca bệnh có nhịp chậm chỉ còn 30 lần/phút, bệnh nhân tụt huyết áp, xây xẩm, suýt ngất. Nhưng cũng có người lên cơn nhịp nhanh thất, rung thất, tim đập 200 – 300 lần/phút, không còn bơm máu ra được, ngưng tuần hoàn. Những lúc này, cần sốc điện, đặt máy tạo nhịp ngay, bởi vì chậm vài phút, bệnh nhân có thể ra đi mãi mãi.
Động mạch vành phải tắc nghẽn gây ra nhồi máu cơ tim cấp, rối loạn nhịp chậm. Bệnh nhân khỏe trở lại sau tái đặt stent tái thông dòng.
- Giảm tuổi thọ
Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, bệnh lý mạch vành có thể dẫn đến tử vong sớm do các biến chứng như nhồi máu cơ tim hay suy tim nặng nề. Theo nhiều nghiên cứu, tỷ lệ tử vong ở những người mắc bệnh lý mạch vành mà không được điều trị cao hơn rất nhiều so với những người tuân thủ phác đồ điều trị hợp lý.
Tuy nhiên, vẫn có trường hợp vô cùng đáng tiếc khi bệnh nhân không biết trân trọng sức khỏe của mình. Dù khó khăn lắm mới vượt qua được cơn nhồi máu cơ tim sau bao ngày “chiến đấu”, bệnh nhân được xuất viện với những lời dặn dò kỹ lưỡng từ bác sĩ. Thế nhưng, thói quen hút thuốc không chịu bỏ đã khiến bệnh nhân trở bệnh nặng và phải nhập viện cấp cứu với những biến chứng rất khó lường.
Bạn thấy đấy, bác sĩ có thể cứu bạn một lần, nhưng chính bạn mới là người quyết định sức khỏe của mình về sau. Đừng để những sự cố gắng trở thành vô nghĩa chỉ vì một thói quen xấu khó từ bỏ.
